Polikistik Over Sendromu
Polikistik over sendromu üreme dönemindeki kadınlarda görülen bir hormonal dengesizlik durumudur. Düzensiz adet kanamaları özellikle de adet kanamaları arasının uzun olması en sık görülen şikayet olmakla birlikte androjen hormonlarının yüksekliğine bağlı tüylenme, sivilce, kilo alımı ve kısırlık da sık görülen şikayetlerdendir. Bu hastaların over dokusunda çok sayıda içi su dolu minik kist görünümlü inci tanesi gibi dizilmiş öncül yumurtalar olduğu için polikistik over adını almıştır.
Polikistik Over Neden Oluşur?
Polikistik overin neden oluştuğu tam olarak bilinmiyor ancak kalıtımın önemli rol oynadığı kabul görmüş bir gerçek. Polikistik over tanısı alan genç bayanların çoğunun ailesindeki kadınlarda da benzer şikayetleri ve tanıyı saptayabiliyoruz. Aşırı insülin salınımı ve dokularda bu insüline olan direnç, aşırı androjen salınımı ve normal popülasyona göre kanda düşük düzey inflamasyonun var oluşu polikistik overa ve onun semptomlarına yol açan bir kısır döngü oluşturmaktadır.
Polikistik Overin Belirtileri Nelerdir?
Hastalar karşımıza çeşitli şikayet yelpazesi ile çıkabilirler. Kiminde klasik yakınmaların sadece biri kiminde hepsi ya da bir kaçı olabilir, bazı hastalarda yıllarca hiç bir şikayet yaratmayıp çocuk sahibi olamadığı zaman böyle bir durumun varlığı saptanabilir. En sık görülen şikayetler şu şekildedir;
- Adet düzensizliği, adet aralarının uzun olması (oligomenore)
- Sivilce
- Karın çevresinde yağ birikimi, kilo verememe
- Tüylenme
- Kısırlık
- Erkek tipi saç dökülmesi
Polikistik Overin Neden Olduğu Sorunlar Nelerdir?
- Kısırlık
- Erken gebelik kayıpları veya preterm doğum
- İnsülin direnci, tip 2 diyabet
- Gestasyonel diyabet
- Metabolik sendrom, obezite, diyabet, hipertansiyonla giden tablo
- Uyku apnesi
- Karaciğer yağlanması
- Düzensiz adet kanamaları
- Depresyon ve yeme bozuklukları
- Endometriyum kanseri
Obezite polikistik overde şikayetlerin ve yan etkilerin şiddetlenmesine neden olan en önemli faktördür ve kilo veren hastalarda şikayetlerin ve yan etkileri azaldığı hatta düzeldiği gözlenmektedir.
Polikistik Overin Tanısı Nasıl Konulur?
Hiçbir tanı yöntemi yoktur ki tek başına kesin olarak polikistik over tanısı koydursun. Hekiminize gittiğinizde şikayetleriniz, muayene bulgularınız ve laboratuvar bulgularınız hepsi birlikte tanıya yardımcı olacaktır.
- Hastanın şikayetleri: Çoğu kez hasta klasik polikisitik over şikayetleri ile geldiğinde hekimde tanıya yönelik önemli bir kanı oluşur.
- Pelvik muayene ve Ultrason: Günümüzde jinekolojk muayenenin olmazsa olmaz parçası olan ultrasonda overlerin karakteristik görünümü tanı koydurma da en önemli araçtır.
- Kan Testleri: Hastanın hormon düzeyi, kan şekeri, insülin düzeyleri, lipid düzeyleri ilk tanı da yardımcı testler olacaktır.
Polikistik Overin Tedavisi
Polikistik over tedavisi hastanın şikayetlerine göre kişiselleştirilmiş bir tedavidir. Her hastanın tedavisi onun ihtiyaçlarına ve şikayetlerinin şiddetine göre düzenlenir. Kimi hastaya ilaç tedavisi verilirken kimi hastaya sadece hayat tarzı değişiklileri de yeterli olabilir.
Hayat Tarzı Değişikliği
Kilo verme birçok hastada şikayetlerin düzelmesinde etkili olmaktadır. Vücut ağırlığının %5 azalması bile klinikte olumlu düzelme sağlayabilmektedir. Bu bağlamda düşük kalorili ve yüksek protein içerikli beslenme ve egzersiz hastalara önerilen en önemli hayat tarzı değişikliği olmaktadır.
Medikal Tedavi
Hastaların adet düzensizliği, insülin direnci, kısırlık problemi, sivilce ve tüylenme şikayetleri ilaçlarla da tedavi edilebilir. Bu amaçla;
Adet Düzensizliğinde
Kombine oral kontrasepsitfler
Progesteronlar
Tüylenmede
Kombine oral kontrasepsitfler
Spiranolacton
Progesteronlar
İnfertlitede
Klomifen sitrat
Letrazole
Gonadotropinler
Metformin
İnsülin direnci ve obezitede
Metformin kullanılmaktadır.
