İstenmeyen gebelikleri sonlandırmakta birçok tıbbi ve maalesef tıbbi olmayan teknik günümüzde uygulanmaktadır. Tıbbi olmayan yani merdiven altı uygulanan müdahalelere güvenilmemelidir çünkü bu tekniklerin tıbbi olmayan her çeşidi uygulanan kişiye gelecekte veya uygulandığı an oldukça büyük tehlikeler oluşturabilmektedir.
Günümüzden 50 yıl önce tıbbi yöntemler de çok riskli olmasına karşın, şu anda riskler minimuma inmiş durumdadır. Bu yeni yöntemlerin en risksiz, güvenli ve hem doktor hem de hasta için rahat olanı vakumlu kürtajdır. Vakumlu aspirasyon olarak da bilinen bu kürtaj tekniği, az önce de belirttiğimiz sebeplerden ötürü günümüzde en çok kullanılan tekniktir. Tüm bu pozitif yönlerin yanında, bu kürtaj tekniğinde iyileşme çok daha hızlı olmaktadır.
Her ne kadar basit bir operasyon olsa da tüm cerrahi operasyonlar gibi riskler taşıyan bu işlemler steril şekilde ameliyathanelerde ve jinekologlarca yapılmalıdır. Bu işlem için gelenlerde en başta hamilelik testi olarak da bilinen kanda gebelik testi yapılmalıdır. Daha sonra ise oluşabilecek risklere karşı tedbir olarak kan grubu testi, kan sayımı testi ve jinekolojik muayene yapılmalıdır. Bunların hepsi hastanın güvenliği için oldukça önemlidir.
Diğer tüm kürtaj tekniklerinde olduğu gibi 10 haftadan uzun süren gebeliklerde bu teknik illegaldir. Yasaklanma sebebi ise 10 haftadan fazla süreli hamileliklerde anne için ciddi risklerin oluşturmasıdır. Bu yasal zorunluluk sebebiyle vakumlu kürtaj yapılmadan önce bebeğin kaç haftalık olduğunun hesaplanması için ultrasonografi yapılır.
Diğer tekniklerden daha modern olan vakumlu kürtaj tekniği daha kısa süre, anestezik müdahale eşliğinde rahim içine çok ince bir tüpün sokulmasıyla başlar. Tüp doğru konuma getirildikten sonra negatif basınç (elektrikli süpürgeye benzer vakum basıncı) ile aspirasyon ve temizleme işlemi yapılır. Özetle negatif basınçla ceninin tahliyesi sürecidir.
Cerrahi bir operasyon olan vakumlu kürtaj, herhangi bir komplikasyon olmadığında 10 ila 15 dakika arasında sürmektedir. Vakumlu kürtaj öncesinde kadının vajina girişine özel solüsyonlar sürülür ve mikroorganizmalar temizlenmiş olur. Ayrıca rahim içine sokulan kanül de steril bir şekilde hazırlanır.
Kürtaj işlemi tamamlandıktan sonra kısa bir süre hastanın dinlenmesi gerekir. Bazı hastalarda evde istirahat gerekse de klinik istirahat gerekli değildir. Bir süre dinlendikten sonra hasta iyileşmiş olur ve aynı gün içinde taburcu edilir. Taburcu edildikten sonra anestezilerin etkisi azaldıkça hastada hafif bir ağrı oluşabilir. Bunun yanında kanama olması da gayet normaldir.
Vakumlu kürtaj işlemlerinden sonra düzenli kontrole gidilmelidir. Az önce de bahsettiğimiz gibi bu cerrahi bir işlemdir. Sonrasında komplikasyon olmaması için kontrol önemlidir.
Kürtajdan sonra hamile olma ihtimali azalmaz. Kürtajdan 2 hafta sonrasına kadar cinsel ilişki yasaktır ve bu aynı zamanda tekrar yumurta oluşumu için geçen süredir. 2 haftadan itibaren korunmadan yapılan ilişkiler hamileliklere yol açabilir. Bu istenmeyen bir durumdur; çünkü vücut düşük veya kürtaj durumlarından itibaren 2 ay boyunca yeni gebeliğe uygun değildir. Vakumlu kürtaj sonrası hamilelik için minimum 2 ay süre beklenilmelidir.
Sunduğu avantajlar nedeniyle tüm dünyada en sık kullanılan yöntem vakumlu kürtajdır. Deneyimli ve alanında uzman bir hekim tarafından yapılan cerrahi işlemde, rahim içinde parça kalma ihtimali çok düşüktür. Bunun yanında kısa sürede tamamlanması sebebiyle rahmin delinme riski de oldukça azalır ve narkoza gerek duymadan anestezik maddelerle müdahale edilir.
Kürtajın her ne kadar düşük de olsa riskleri vardır. Bu riskler işlemin yapıldığı yere bağlı olarak artabilir. Ülkemizde bazı yöresel sebeplerle veya kişisel kaygılarla, yasal olmayan yerlerde yapılan kürtaj işlemleri anne için ciddi riskler oluşturur.
Ortamın sterilizasyonu, kürtaj işlemini yapan doktorun deneyimi ve annenin sağlık durumu kürtajın riskleri konusunda önemli konulardır. Yapılan merdiven altı işlemlerde işlemi yapan kişiler oluşabilecek istenmeyen reaksiyonlar konusunda bilgisizdir ve bu reaksiyonları durduracak imkanları da bulunmamaktadır. Annenin rahminde doğuştan bulunan bazı anatomik ve fizyolojik durumlar da kürtajda risklere sebep olabilir. Bununla beraber bilgili bir sterilizasyon ekibiyle sterilize edilmiş ortamda yapılmayan ameliyatlar da birçok riske sebep olabilir. Kürtajda oluşabilecek istenmeyen reaksiyonlar şunlardır:
İstenen veya zorunlu bir kürtaj sonrasında genel olarak duygusal iyileşme göz ardı edilir. Fiziksel iyileşmesi genelde 1 hafta içinde tamamlanırken gerek hormonların etkisi gerekse annelik içgüdüsünün etkisiyle kadında duygusal bir travma oluşur ve fiziksel iyileşmeye kıyasla çok daha uzun sürebilir.
Bazı kadınlarda duygusal travma çok uzayabilir veya ağır bir suçluluk duygusu hissedilebilir. Ömürleri boyunca bunun etkisi altında yaşayan kadınlar bile vardır. Bu sebeple kendini duygusal olarak hazır hissetmeyen kadınların , kürtaj öncesi ve sonrasında psikolojik destek alması en doğrusu olacaktır.
Uzamış ve ağır geçen duygusal travma genellikle herhangi bir tıbbi sebeple zorunlu kürtaj olan kadınlarda gerçekleşir. Bu kadınlarda bebek hayali ve annelik içgüdüsü oluşmuştur. Kadın bu hisleriyle kürtajı kabullenmekte zorluk çeker. Bu tarz durumlarda psikolojik destek almak oldukça önemlidir.
Kürtaj konusunda Kürtaj Hakkında Bilmeniz Gerekenler yazımızı da inceleyebilirsiniz.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Aslı Yücetürk, Mahall Ankara'da kendi muayenehanesinde, doğum, gebelik takibi, kürtaj, vajinismus ve kısırlık tedavisi gibi uzmanlık alanlarında hizmet vermektedir. Bilgi ve randevu almak için 0552 328 9989 telefondan ulaşabilirsiniz.